نوع مقاله : مقاله علمی
نویسندگان
گروه جامعهشناسی، دانشکده علوم اجتماعی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران، ایران
چکیده
پیشینه و اهداف: دولتها همواره برای ادارة جامعه، نظام حمایتی– رفاهی داشتهاند که در راستای سیاستهای رفاهی تعیینشده از سوی آنها عملیاتی میشود. بخش عمدة این حمایتها که مشتمل بر «مساعدت اجتماعی»، «بیمههای اجتماعی» و «سیاست بازار کار» است، محصول سیاستهای رفاهی است. هدف مقالة حاضر، تحلیل گفتمان سیاست رفاهی در «قانون کار» و «طرح بیمة بیکاری ایام کرونا» است.
روششناسی: روش تحلیل گفتمان (به شیوة تحلیل گفتمان لاکلاو و موفه)، روش پژوهش انتخابی در این نوشتار است. به این منظور، متن «قانون کار» و «طرح بیمة بیکاری ایام کرونا» بهعنوان جامعة هدف پژوهش، مبنای بررسی و تحلیل قرار گرفت.
یافتهها: در طول چهار دهه پس از پیروزی انقلاب، همواره ایران دارای سیاستها و برنامههای رفاهی بوده، اما جایگاه سیاست رفاهی در حوزة بیمة بیکاری در گفتمانهای سیاسی و اجتماعی دولتهای پس از انقلاب یکسان نبوده است و در ترسیم فضای گفتمانی هر دولت، با توجه به دالّ مرکزی آن، سازوکارهای سیاست رفاهی در حوزة رفع بیکاری و اشتغالآفرینی متفاوت بوده و در ضمن مفصلبندی گفتمان حاکم بر قانون کار و طرح بیمة بیکاری ایام کرونا تاحدودی متمایز بوده است. بدینترتیب که دالّ شناور «سیاست رفاهی در حوزة رفع بیکاری» در قانون کار را بر مبنای دالّ مرکزی «سیاست اجتماعی اشتغال کامل» میتوان تعریف کرد، اما در طرح بیمة بیکاری ایام کرونا دالّ شناور «سیاست رفاهی در حوزة بیکاری» بر مبنای دال مرکزی «اعمال سیاست حمایتی جامع» قابل تعریف است.
نتیجهگیری: فصل مشترک رویکردهای گفتمانی در خصوص بیکاری و حمایتهای مربوطه در ایران — و مشخصاً در قالب دو متن قانونی مذکور — تمرکز بر «عدالت استحقاقی» در بهرهمندی از خدمات کوتاهمدت تأمین اجتماعی در قالب بیمة بیکاری است؛ بدینمعنا که صرفاً مشمولان قانون تأمین اجتماعی و قانون کار، مستحق برخورداری از حمایت بیمهای تلقی میشوند و آن دسته از بیکاران که فاقد چنین مشخصاتی باشند، خارج از حوزة حمایتی قرار گرفتهاند؛ چنین تلقی و رویکردی، در تعارض با سیاست مندرج در اصل 29 قانون اساسی است، زیرا تأکید این مادة قانونی بر این است که تأمین اجتماعی یک حق همگانی است که دولتها مکلفاند آن را از طریق بهکارگیری درآمدهایعمومی و یا استفاده از منابع حاصل از مشارکت مردم، برای آحاد جامعه تأمین کنند؛ این اصل دقیقاً اشاره به لزوم رعایت «نگاه حمایتی و جامع (مبتنی بر عدالت توزیعی)» دارد.
کلیدواژهها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Unemployment insurance as a welfare policy (Focusig upon the labor law and the unemployment insurance scheme over covid-19 period)
نویسندگان [English]
- M. Shakouri
- T. Shiri
- R. Mohseni
Department of Sociology, Faculty of Social Sciences, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
چکیده [English]
BACKGROUND AND OBJECTIVES: Welfare policies are an essential aspect of government management in societies. This study aims to analyze the discourse of welfare policy in the Labor Law and the Unemployment Insurance Scheme during the Covid-19 pandemic.
METHODS: The research method used in this study is discourse analysis, based on the approach developed by Laclau and Mouffe. The texts of the Labor Law and the Unemployment Insurance Scheme during the Covid-19 pandemic were analyzed.
FINDINGS: Iran has implemented welfare policies and programs since the 1979 Revolution. However, the discourse surrounding welfare policy in the field of unemployment insurance has varied among different governments. The mechanisms of welfare policy in terms of unemployment relief and job creation have changed over time. The discourse governing the Labor Law emphasizes "full employment social policy," while the discourse surrounding the Unemployment Insurance Scheme during Covid-19 focuses on "applying a comprehensive support policy”.
CONCLUSION: The discourse approaches to unemployment and related supports in Iran, as reflected in the Labor Law and the Unemployment Insurance Scheme, center around "deserved justice" for accessing short-term social security services. This means that only individuals covered by specific laws are entitled to insurance support, excluding those who do not meet certain criteria. This approach contradicts Article 29 of the Constitution, which emphasizes that social security is a universal right that should be provided for all members of society using public resources. This highlights the need for a more inclusive and comprehensive approach based on distributive justice.
کلیدواژهها [English]
- Unemployment Insurance
- Discourse analysis
- Welfare policy
- Labor Law
نامه به سردبیر
سردبیر نشریه پژوهشنامه بیمه، هرگونه پیشنهاد و انتقاد دیگر نویسندگان و خوانندگان را در خصوص نقد و بررسی این مقاله مندرج در سامانه نشریه را ظرف مدت 3 ماه از تاریخ انتشار آنلاین مقاله در سامانه و قبل از انتشار چاپی نشریه، به منظور اصلاح و نظردهی امکان پذیر نموده است.، البته این نقد در مورد تحقیقات اصلی مقاله نمی باشد.
توجه به موارد ذیل پیش از ارسال نامه به سردبیر لازم است در نظر گرفته شود:
[1] نامه هایی که شامل گزارش آماری، واقعیت ها، تحقیقات یا نظریه پردازی ها هستند، لازم است همراه با منابع معتبر و مناسب همراه باشد، اگرچه ارسال بیش از زمان 3 نامه توصیه نمی گردد.
[2] نامه هایی که بجای انتقاد سازنده به ایده های تحقیق، مشتمل بر حملات شخصی به نویسنده باشند، توجه و چاپ نمی شود.
[3] نامه ها نباید بیش از 300 کلمه باشد.
[4] نویسندگان نامه لازم است در ابتدای نامه تمایل یا عدم تمایل خود را نسبت به چاپ نظریه ارسالی نسبت به یک مقاله خاص اعلام نمایند.
[5] به نامه های ناشناس ترتیب اثر داده نمی شود.
[6] شهر، کشور و محل سکونت نویسندگان نامه باید در نامه مشخص باشد.
[7] به منظور شفافیت بیشتر و محدودیت حجم نامه، ویرایش بر روی آن انجام می پذیرد.
ارسال نظر در مورد این مقاله