نوع مقاله : مقاله علمی
نویسنده
گروه حقوق خصوصی، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، گروه حقوق، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
چکیده
هدف: پاسخ به این پرسش اساسی است که فورس‌ماژور در قوانین بیمه اجباری چه جایگاهی دارد؟ به‌عبارت‌دیگر آیا جبران خسارت‌های ناشی از فورس‌ماژور در حوادث ناشی از وسایل نقلیه برعهدۀ بیمه‌گر و صندوق تأمین خسارت‌های بدنی است یا خیر؟
روش‌شناسی: پژوهش حاضر مطالعه‌ای تطبیقی است که با استفاده از روش کتابخانه‌ای و مراجعه به متون قانونی و منابع مربوطه تدوین شده است، لذا تحقیقی تحلیلی - توصیفی به شمار می‌آید.
یافته‌ها: ماده 4 قانون بیمه اجباری 1347 خسارات ناشی از فورس‌ماژور، از قبیل جنگ، سیل و غیره را از شمول تعهدات بیمه‌نامه خارج ساخته است، اما در قانون اصلاح قانون بیمه اجباری 1387 فورس‌ماژور از شمول موارد خارج از پوشش بیمه‌نامه حذف شد و از همان زمان این پرسش را طرح کرد که آیا با حذف فورس‌ماژور از شمول این ماده جبران خسارت‌های ناشی از آن برعهدۀ بیمه‌گر و صندوق تأمین خسارت‌های بدنی قرار داده شده است یا خیر؟ درنهایت در سال 1395 با تصویب قانون جدید، این رویه یعنی حذف فورس‌ماژور از شمول موارد خارج از بیمه‌نامه تأیید و تکرار شد و علاوه‌بر این، مفهوم حادثه گسترش یافت و عبارت «هر نوع سانحه ناشی از حوادث وسیله نقلیه در اثر حوادث مترقبه» به آن الحاق شد. آنچه تحقیق حاضر قصد تأکید بر آن را دارد، تحلیل تطبیقی جبران خسارت‌های ناشی از فورس‌ماژور با رویکرد قانون بیمه اجباری توسط بیمه‌گر و صندوق تأمین خسارت‌های بدنی است.
نتیجه‌گیری: نتایج تحقیق حاکی از آن است که در حقوق ایران حادثه غیرمترقبه مترادف با فورس‌ماژور و قوه قاهره دانسته شده است تا جایی که قانون‌گذار هیچ تفاوتی از حیث احکام مترتبه، میان حادثه غیرمترقبه و فورس‌ماژور قائل نشده است؛ بنابراین گفتنی است منظور از حوادث غیرمترقبه در این قانون درحقیقت همان حوادث ناشی از فورس‌ماژور یا قوه قاهره است و قانون‌گذار با ملزم‌کردن بیمه‌گر و صندوق تأمین خسارت‌های بدنی به جبران خسارت‌های ناشی از حوادث غیرمترقبه در سوانح رانندگی، درحال گذر از مسئولیت محض به سوی مسئولیت مطلق است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
A comparative study of the effect of force majeure in compensating for damages caused by vehicles by the insurer and the bodily injury insurance fund in compulsory insurance laws
نویسنده [English]
- M. Dehini
Department of Private Law, Faculty of Administrative Sciences and Economics, Department of Law, University of Isfahan, Isfahan, Iran
چکیده [English]
Objective: The present study deals with the comparative study of force majeure incompulsory insurance laws. The basic question that has been considered in this regard is, what does Force Maurer have in the compulsory insurance laws? In other words, is the compensation of the major force-damages in the event of accidents caused by the vehicles to the insurer and the fund for damages?
Methodology: Descriptive-analytical- The present study is a comparative study compiled using the library method and referencing legal texts and related resources.
findings: The findings of the research indicate that Article 4 of the Compulsory Insurance Act 1968 excludes losses caused by force majeure, such as war, flood, etc. from insurance policy obligations, but in the Law on the Amendments to the Law on Compulsory Insurance of 2008, the inclusion of out-of- The cover of the letter of insurance was deleted, and from the same time it was asked whether, with the removal of the force majeure from the inclusion of this article, compensation for the damage caused by it has been placed by the insurer and the fund.
Until the adoption of the new law in 2016, the procedure for the elimination of force majeure was confirmed and repeated beyond the scope of the insurance policy, and, furthermore, the concept of the incident expanded and the phrase "any type of disaster caused by vehicle accidents due to accidents" In anticipation "joined it. What the author intends to emphasize is the comparative analysis of the compensation for major force damages in accordance with the compulsory insurance policy of the insurer and the fund for providing financial damages.
Conclusion: The results of the study indicate that in Iranian law, an accident is considered synonymous with force majeure, so long as the legislator makes no distinction in terms of retribution, between the unexpected incident and the force majeure. Therefore, it must be said that the unforeseen events in this law are in fact those caused by the force majeure or the power of the lawmaker, and the legislator, by obliging the insurer and the fund of indemnity damages to compensate for the unforeseen accident and accident. The responsibility is absolute.
کلیدواژه‌ها [English]
- Force Majeure
- Case Fortuit
- Compulsory Insurance Act
- Bodily indemnity injury fund
- Compensation
- Absolute responsibility
1) کتب
- امامی، سیدحسن، ، 1381.حقوق مدنی، ج1، تهران: اسلامیه، چاپ بیست و دوم ، ص 609
- بابایی، ایرج،1388. حقوق بیمه، تهران، نشرسازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت) ،ص202
- جعفری لنگرودی،محمد جعفر،1388.ترمینولوژی حقوق،ج2،ابـن سـینا، ص 206
- خدابخشی، عبدالله،1393. بیمه و حقوق مسئولیت مدنی: مبانی و مفاهیم بایسته بیمه و مسئولیت مدنی،ج1، انتشارات جنگل، ص 258
- سـماواتی،حـشمت ا...، 1380خسارت ناشی از عدم انجام تعهد در حقوق ایران و نظام‌های حقوقی دیگر، ج.اول، ص46
- عباسلو،بختیار،1391، مسؤولیت ناشی از حوادث رانندگی، نشر میزان، تهران، ص58
- غمامی، مجید، 1380.تحول حقوق فرانسه در زمینه حوادث رانندگی، انتشارات تهران، ص165
- غمامی،مجید،1386. مسئولت مدنی ناشی از حوادث رانندگی،انتشارات دانشگاه تهران،ص 169
- قاسم‌زاده، سیدمرتضی،1387.الزام‌ها و مسئولیت مدنی، نشر میزان، ص 238
- کاتوزیان، 1386.الزامهای خارج از قرارداد (ضمان قهری): مسؤولیت مدنی، ج2؛دانشگاه تهران، موسسه انتشارات و چاپ ، ص 292
- کاتوزیان، ناصر، 1387.ایزانلو، محسن، مسئولیت مدنی، تهران : مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، ص 167
- کاتوزیان،ناصر،1381.مسئولیت خاص دارنده اتومبیل،،مسئولیت ناشی از حوادث رانندگی، چاپ دوم، انتشارات دانشگاه تهران، ص 61
- کـاتوزیان، ناصر،1386.الزامهای خارج از قرارداد (ضمان قهری): مسؤولیت مدنی، دانشگاه تهران، موسسه انتشارات و چاپ ،ص489
- کاتوزیان،ا1384.عمال حقوقی،ج2،شرکت سهامی انتشار،ص 220
- کاتوزیان،ناصر1374.قواعد عمومی قراردادها،شرکت سهامی انتشار،ص 211
- کاتوزیان،ناصر، ١٣٨٠لعیا جنیدی و مجید غمامی ،مسئولیت مدنی ناشی از حوادث رانـندگی ، چـاپ اول ،تهـران :دانـشگاه تهران ،.ص 29
- کاتوزیان، ناصر، 1391.مسئولیت مدنی ناشی از حوادث رانندگی، انتشارات دانشگاه تهران،ص209
- کاتوزیان،ناصر،1384،مسؤولیت ناشی از عیب تولید،دانشگاه تهران،چاپ دوم، ص61
- کریمی،آیت،1383،کلیات بیمه، پژوهشکده بیمه، چاپ هشتم، ص335
- محمودصالحی،جانعلی،1384.حقوق بیمه،نشر بیمه مرکزی ایران، مدیریت تحقیقات و برنامه ریزی، ص 276
- محمودصالحی،جانعلی،1388،حقوق بیمه، پژوهشکده بیمه، چاپ سوم، ص 326
- محمود صالحی،جانعلی،1372،حقوق زیان‌دیدگان و بیمه شخص ثالث، دانشگاه تهران، ص80
- معین، محمد، 1375،فرهنگ معین، انتشارات امیر کبیر، چاپ چهاردهم، ص 1810
2)مقالات
- ایزانلو، محسن، 1387".نقد و تحلیل قانون اصلاح بیمه اجباری"، دانشگاه تهران دانشکده حقوق و علوم سیاسی گروه حقوق خصوصی، مطالعات حقوق خصوصی، دوره : 38 - شماره 4، ص 39
2.جعفری،فیض الله،1387،"حوادث اتمی و اصول مسؤولیت مدنی"، مجله پژوهش های حقوقی،شماره 13، ص 132
3) قوانین
- بیمه اجباری مسؤولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی در مقابل شخص ثالث 1347
- بیمه اجباری مسؤولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی در مقابل شخص ثالث 1387
- بیمه‌ی اجباری خسارات وارد شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه1395
- قانون مدنی
- قانون تجارت
- قانون مدنی فرانسه
- قانون آیین دادرسی کیفری
- نظریه شماره 2698/7- 31/04/ 1377
ب) منابع لاتین
1) Kunreuther, H., 1968. The case for comprehensive disaster insurance. Journal of Law & Economics, Vol. 11, p;133-13.
2) Yearbook of the International Law Commission 1978, Vol. II Part.
3) Mazeaud (H.L.J.) – de Juglar (M.), Leçons de Droit Civil, T.II, ler Vol. Paris 1978, no 572 et 573
4) Weill (A.) Terre (F.), Droit Civil, Les obligations, Paris, 1980, no. 412
5) . CARBONNIER (J), Droit Civil, T. 4, Obiligations, 7e éd. Paris 1972, no 74, p. 245Y WELL, Op. cit., no 412.
6) Weill (A.) Terre (F.), Droit Civil, Les obligations, Paris, 1980, no. 412.
)
نامه به سردبیر
سردبیر نشریه پژوهشنامه بیمه، هرگونه پیشنهاد و انتقاد دیگر نویسندگان و خوانندگان را در خصوص نقد و بررسی این مقاله مندرج در سامانه نشریه را ظرف مدت 3 ماه از تاریخ انتشار آنلاین مقاله در سامانه و قبل از انتشار چاپی نشریه، به منظور اصلاح و نظردهی امکان پذیر نموده است.، البته این نقد در مورد تحقیقات اصلی مقاله نمی باشد.
توجه به موارد ذیل پیش از ارسال نامه به سردبیر لازم است در نظر گرفته شود:
[1] نامه هایی که شامل گزارش آماری، واقعیت ها، تحقیقات یا نظریه پردازی ها هستند، لازم است همراه با منابع معتبر و مناسب همراه باشد، اگرچه ارسال بیش از زمان 3 نامه توصیه نمی گردد.
[2] نامه هایی که بجای انتقاد سازنده به ایده های تحقیق، مشتمل بر حملات شخصی به نویسنده باشند، توجه و چاپ نمی شود.
[3] نامه ها نباید بیش از 300 کلمه باشد.
[4] نویسندگان نامه لازم است در ابتدای نامه تمایل یا عدم تمایل خود را نسبت به چاپ نظریه ارسالی نسبت به یک مقاله خاص اعلام نمایند.
[5] به نامه های ناشناس ترتیب اثر داده نمی شود.
[6] شهر، کشور و محل سکونت نویسندگان نامه باید در نامه مشخص باشد.
[7] به منظور شفافیت بیشتر و محدودیت حجم نامه، ویرایش بر روی آن انجام می پذیرد.
ارسال نظر در مورد این مقاله