نوع مقاله : مقاله علمی

نویسندگان

• مهدی صمدی ¹
• محمد سلگی ²
• آیت الله ابراهیمی ²

¹ گروه مدیریت مالی، دانشکده مدیریت، دانشگاه جامع امام حسین (ع)، تهران، ایران

² گروه مدیریت مالی اسلامی، دانشکده مدیریت، دانشگاه جامع امام حسین (ع)، تهران، ایران

چکیده

پیشینه و اهداف: در جهان امروز، بیمه از مهم‌ترین بخش‌های اقتصادی در جامعه است که علاوه‌بر تسهیل روابط بین‌الملل در پیشگیری از تحقق ریسک و نیز تأمین آرامش خاطر برای فعالیت‌های مختلف، نقش شگرفی ایفا می‌کند. همة شرکت‌ها بر افزایش کارایی و اثربخشی عملیاتی خود تمرکز دارند و دستگاه‌های اطلاعاتی مختلف را برای به حداکثر رساندن عملکرد و اهداف خود پیاده‌سازی می‌کنند. از چالش‌های اساسی حسابرسی عملیاتی تعریف و اندازه‌گیری معیار‌های اثربخشی، کارایی و صرفة اقتصادی است. حسابرسی عملیاتی نیز فرایند منظم و روشمند ارزیابی اثربخشی، صرفة اقتصادی و کارایی اقتصادی عملیات سازمان و گزارش نتایج ارزیابی همراه با پیشنهاد‌های عملی به اشخاص ذی‌صلاح برای بهبود عملیات است، اما به‌رغم الزام قانونی اجرای حسابرسی عملیاتی طبق مادة ۲۱۸ قانون برنامه پنجم توسعة کشور انجام حسابرسی عملیاتی در مؤسسات و شرکت‌ها در‌عمل با مشکلاتی مواجه بوده است.
روش‌شناسی: تحقیق حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ رویکرد ترکیبی (کیفی_– کمّی) است که ابتدا با مرور ادبیات شاخص‌های مربوطه جمع‌اوری شده، سپس مصاحبه با 5 تن از خبرگان در حوزه‌های بیمه و حسابرسی صورت گرفت. در نهایت به‌وسیلة پرسش‌نامه که بین 40 نفر از خبرگان حوزة بیمه و حسابرسی توزیع شد، پس از تأیید در مرحلة دلفی‌فازی رتبه‌بندی به‌وسیلة تاپسیس فازی صورت گرفت.
یافته‌ها: نتایج نشان از تأیید تمامی ابعاد، مؤلفه‌ها و شاخص‌های شناسایی و استخراج‌شده با حد آستانه‌ای که 0.5 دارد.
نتیجه‌گیری: مشخص شد در مؤلفة کارایی، شاخص‌های خالص حق‌بیمه‌های صادره، دورة وصول مطالبات و نسبت ضرر (زیان) رتبه‌های اول تا سوم را به خود اختصاص داده‌اند. همچنین در مؤلفة اثربخشی، شاخص‌های رضایت مشتری، سود سرمایه‌گذاری سهم پرتفوی شرکت از کل پرتفوی بازار رتبه‌های اول تا سوم را دارند، در مؤلفة صرفة اقتصادی، شاخص‌های نسبت هزینه‌های عملیاتی، اداری و عمومی به درآمد عملیاتی، بهای تمام‌شده (قیمت تمام‌شدة بیمه‌نامه) به فروش و نسبت خسارت (نسبت خسارت پرداختی به حق‌بیمة دریافتی طی همان دوره) رتبه‌های اول تا سوم را به خود اختصاص داده‌اند و در نهایت در مؤلفة زیست‌محیطی شاخص استفاده از فنّاوری الکترونیک در خدمات صنعت بیمه تنها شاخص شناسایی‌شده است. در نهایت مشخص شد در حوزة بیمه شاخص‌های حسابرسی عملیاتی در سطح کلی (4 مؤلفه: کارایی، اثربخشی، صرفة اقتصادی و زیست‌محیطی) به‌ترتیب شاخص‌های نسبت هزینه‌های عملیاتی، اداری و عمومی به درآمد عملیاتی، خالص حق‌بیمه‌های صادره، استفاده از فنّاوری الکترونیک در خدمات صنعت بیمه و دورة وصول مطالبات به‌ترتیب در رتبه‌های اول تا چهارم قرار دارند.

کلیدواژه‌ها

• اثربخشی
• تاپسیس فازی
• حسابرسی عملیاتی
• دلفی فازی
• صرفة اقتصادی
• کارایی

موضوعات

• حسابداری شرکت‌های بیمه و استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی

عنوان مقاله [English]

Identification and prioritization of operational audit indicators in the field of insurance

نویسندگان [English]

• mehdi samadi ¹
• mohammad solgi ²
• Ayatollah Ebrahimi ²

¹ 1 Department of Accounting, Faculty of Management and Economics, Imam Hossein University, Tehran, Iran

² Department of Islamic Financial Management, Faculty of Management and Economics, Imam Hossein University, Tehran, Iran

چکیده [English]

BACKGROUND AND OBJECTIVES: In today's world, insurance is one of the most important economic sectors in society, which, in addition to facilitating international relations, plays a tremendous role in preventing the realization of risk and providing peace of mind for various activities. All companies tend to focus on increasing their operational efficiency and effectiveness and implement various information devices to maximize their performance and goals. Operational audit is also a regular and methodical process of evaluating the economic effectiveness  and efficiency  of the organization's operations and reporting the evaluation results along with practical suggestions to competent persons to improve operations, but despite the legal requirement to implement operational audit according to Article 218 of the 5^th National Development Program Law, operational audit is carried out. In practice, it has faced problems in institutions and companies.
METHODS: The current research is applied in terms of its purpose and in terms of a mixed (qualitative-quantitative) approach, which was first collected by reviewing the literature and then distributed among forty experts in the field of insurance and auditing through a questionnaire. Ranking was done by TOPSIS Fuzzy.
FINDINGS: The results show the approval of all dimensions, components and indicators identified with a threshold limit of 0.5.
CONCLUSION:  It was proved that in the efficiency component, the net indices of issued premiums, the claim collection period and the loss ratio have taken the first to third rankings. Also, in the effectiveness component, the indicators of customers’ satisfaction, the investment profit of the company's portfolio share from the total market portfolio have the first to third rankings, in the economic efficiency component, the indicators of the ratio of operational, administrative and general expenses to operating income, the total price (the total price of the insurance policy) to sales and the loss ratio (the ratio of the damage paid to the insurance premium received during the same period) have occupied the first to third rankings and finally, in the environmental component, the use of electronic technology in the services of the insurance industry is the only identified indicator. Finally, it was determined that in the field of insurance, operational audit indicators at the general level (4 components: efficiency, effectiveness, economic and environmental efficiency), respectively, the indicators of the ratio of operational, administrative and general expenses to operating income, net premiums issued, the use of electronic technology in the services of the insurance industry, and the collection period of claims are ranked first to fourth, respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

• Economic efficiency
• Effectiveness
• Fuzzy Delphi
• Fuzzy Topsis
• Performance
• Operational audit