نوع مقاله : مقاله علمی

نویسندگان

• سعید محسنی ¹
• سید حسین تهامی ¹
• مهسا رباطی ²

¹ گروه حقوق خصوصی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

² گروه حقوق خصوصی، دانشکده حقوق، دانشگاه تهران (پردیس فارابی)، قم ، ایران

چکیده

هدف: این پژوهش ‌با بررسی مصادیق «استنادناپذیری ایرادات در برابر اشخاص ثالث» در قانون بیمه شخص ثالث مصوب ۱۳۹۵، ضمن مطالعه تطبیقی با حقوق فرانسه، به واکاوی «اصل استنادناپذیری ایرادات در بیمه شخص ثالث» در حقوق ایران ‌پرداخته تا به قاعده‌ای اصطیادی دست یابد که با جمع شرایط در موارد تردید به‌کار گرفته شود.
روش ­شناسی: پژوهش حاضر با استفاده از شیوه کتابخانه‌ای و مراجعه به متون قانونی و روش تحلیلی-توصیفی به مطالعه‌ای تطبیقی ‌حقوق ایران و حقوق فرانسه در خصوص بیمه شخص ثالث پرداخته است.
یافته ­ها: با توجه به ماهیت قراردادی رابطه بیمه­گر و بیمه­گذار، اصولاً مسئولیت بیمه‌گر در برابر زیان­دیده باید در حدود قرارداد بیمه و مسئولیت بیمه­گذار تحلیل شود. به‌گونه‌ای که بیمه‌گر بتواند برای رفع مسئولیت خود به ایرادات مربوط به قرارداد استناد نماید. در حالی ‌که در قانون بیمه اجباری، خسارات وارده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه مصوب ۱۳۹۵، مصادیق متعددی یافت می‌شود که به­رغم وجود ایرادات قراردادی، بیمه­گر مسئول جبران خسارت اشخاص ثالث دانسته شده است. درواقع ایرادات قراردادی بیمه­گر با بیمه­گذار در برابر اشخاص ثالث قابل استناد نیست و بیمه­گر همچنان مسئولیت دارد.
نتیجه­ گیری: قاعده استنادناپذیری ایرادات در بیمه اجباری اشخاص ثالث که ‌با الهام از حقوق فرانسه در دیگر کشورها ‌دیده می­شود، با استقراء در قانون بیمه شخص ثالث مصوب 1395 در حقوق ایران نیز اصطیاد می­گردد و در موارد تردید می­تواند به‌کار گرفته شود.

کلیدواژه‌ها

• قانون بیمه اجباری
• حوادث وسایل نقلیه
• اشخاص ثالث
• استنادناپذیری ایرادات

موضوعات

• حقوق بیمه

عنوان مقاله [English]

Analysis of the principle of "inopposability of exceptions against third parties" in the law of compulsory insurance of the accidents caused by vehicles

نویسندگان [English]

• S. Mohseni ¹
• S.H. Tahami ¹
• M. Robati ²

¹ Department of Private Law, Faculty of Law and Political Science, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran

² Department of Private Law, Faculty of Law and Political Science, Tehran University (Farabi Pardis), Qom, Iran

چکیده [English]

Objective: This study seeks to study the examples of "inopposability of exceptions against third parties" in the Third Party Insurance Law adopted in 2016, by comparative study with French law, to analysis the "principle of inopposability of exceptions in third party insurance" in Iranian law with inductive method and to achieve an extractive principle that can be applied with a combination of conditions in cases of doubt.
Methodology: The present study is a comparative study between Iranian law and French law regarding to the third party insurance, which has been compiled using the library method and referring to legal texts and doctrine in an analytical-descriptive method.
Findings: Considering the contractual nature of the relationship between the insurer and the insured, in principle, the insurer's liability to the injured party should be analyzed within the limits of the insurance contract and the insuring party's liability, in such a way that the insurer can rely on the exceptions  related to the contract to relieve its liability. While in the Compulsory insurance law for damages to third parties due to accidents caused by vehicles approved in 2016, there are several examples that despite the contractual exceptions, the insurer is responsible for compensating third parties. In fact, the insurer's contractual exceptions cannot be opposable against third parties, and the insurer remains liable.
Conclusion: The rule of inopposability of exceptions in compulsory third party insurance, which is now seen in other countries inspired by French law, is also introduced in Iranian law by induction in the third party insurance law approved in 2016, and can be used in doubts.
JEL Classification: G22, K49, K12

کلیدواژه‌ها [English]

• Compulsory Insurance Law
• Vehicle Accidents
• Third Parties
• Inopposability of Exceptions