نوع مقاله : مقاله علمی

نویسندگان

• مازیار راستبد
• حمید ابهری
• محمد فرزانگان

گروه حقوق خصوصی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

چکیده

پیشینه و اهداف: مطابق با نظر اقوی، دیه دارای ماهیت دوگانه‌ای بوده و علاوه‌برآنکه واجد جنبه کیفری است، وصف حقوقی خود و جبران ضرر و زیان وارده به زیان‌دیده را نیز داراست. بااین‌حال لزوم جبران ضرر و زیان وارده اقتضا می‌کند که مبلغ مقطوع دیه صرفاً به‌عنوان حداقلی از خسارات مادی در نظر گرفته شود تا درصورتی‌که ضرر و زیان مازادی بر دیه از بابت ارتکاب فعل زیان‌بار وارد شد، مسبب حادثه مکلف به پرداخت خسارات مازاد بر دیه باشد. بااین‌حال در مقام بررسی لزوم جبران خسارت مازاد بر دیه، قانون بیمة اجباری خسارات واردشده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه، مصوب 1395 قاعدة خاص دیگری را در زمینة جبران هزینه‌های درمان علاوه‌بر دیه مقرر داشته که در عمده تحقیقات صورت‌گرفته در این حوزه مغفول مانده و این پژوهش بر آن است که به‌صورت مشخص به بررسی حکم خاص قانونی در خصوص جبران خسارات مازاد بر دیه در تصادفات رانندگی مشمول قانون موصوف بپردازد.
روش‌شناسی: روش مورد استفاده تحلیلی_– توصیفی با استفاده از ابزار کتابخانه‌ای است.
یافته‌ها: قانون‌گذار در مقام جبران هزینه‌های درمان در خصوص ورود خسارت ناشی از سوانح رانندگی، با عدول از نظریة جبران خسارت بودن دیه، حکمی مقرر داشته که ماهیت دیه را تا حد زیادی نزدیک به نظریة مجازات بودن دیه نموده است. به‌منظور بررسی موضع قانون‌گذار و نحوة تفسیر صحیح از مفاد مادة 35 قانون بیمة اجباری خسارات وارده به اشخاص ثالث ناشی از حوادث رانندگی، بررسی قاعدة عمومی در خصوص مطالبة خسارت مازاد بر دیه تا حد نیاز مشکل‌گشا خواهد بود.
نتیجه‌گیری: براساس قانون بیمة اجباری سال 1395، زیان‌دیده می‌تواند علاوه‌بر دریافت کل دیة خود، به دریافت کل ضرر و زیان وارده از بابت هزینه‌های معالجه اقدام کند. درعین‌حال باید گفت دیة پرداختی در مقام جبران خسارات ناشی از سوانح رانندگی ارتباطی با خسارات معنوی نداشته، اما درعین‌حال بنا بر عمومات و حکم مقرر در تبصرة دوم مادة چهارده قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392، آسیب‌دیده از سوانح رانندگی نمی‌تواند علاوه‌بر دیه خسارات معنوی نیز مطالبه کند.

کلیدواژه‌ها

• بیمة اجباری
• خسارت
• دیه
• سوانح رانندگی

موضوعات

• حقوق بیمه

عنوان مقاله [English]

Civil liability of the defaulting party under the compulsory insurance law for damages exceeding blood money in driving accidents

نویسندگان [English]

• Maziyar rastbod
• Hamid Abhary
• mohammad farzanegan

Department of Private Law, Faculty of Law and Political Science, Mazandaran University, Babolsar, Iran

چکیده [English]

BACKGROUND AND OBJECTIVES: According to prevailing opinion, compensation possesses a dual nature. Beyond its punitive aspect, it also has a legal characteristic, serving to compensate for the damage inflicted on the victim. However, the necessity of compensating for inflicted damage dictates that the fixed amount of compensation should be considered only as a minimum for material damages. If additional damage beyond this compensation is caused by the harmful act, the perpetrator is obliged to pay compensation exceeding the initial amount. Nevertheless, in examining the necessity of compensating for damages beyond the initial compensation, the Compulsory Insurance Law for Damages to Third Parties Resulting from Vehicle Accidents, enacted in 2016 (1395), has established a specific rule regarding the compensation of medical expenses in addition to the initial compensation. This specific legal provision has been overlooked in most research conducted in this field. This study aims to specifically examine the special legal ruling on compensating for damages exceeding the initial compensation in traffic accidents covered by the aforementioned law.
METHODS: The employed method is analytical-descriptive, utilizing library resources.
FINDINGS: In addressing the compensation for medical expenses related to damages caused by traffic accidents, the legislator has deviated from the theory of compensation as reparation. Instead, a ruling has been established that aligns the nature of compensation more closely with the theory of punishment. To examine the legislator’s stance and the correct interpretation of Article 35 of the Compulsory Insurance Law for Damages to Third Parties Resulting from Vehicle Accidents, it is essential to review the general rule regarding the claim for damages exceeding the compensation to the necessary extent.
CONCLUSION: According to the Compulsory Insurance Law of 2016 (1395), the injured party can claim the full amount of damages for medical expenses in addition to receiving the full compensation. However, it should be noted that the compensation paid for damages resulting from traffic accidents does not cover non-material damages. Nonetheless, based on general principles and the ruling stipulated in the second note of Article 14 of the Criminal Procedure Code of 2013 (1392), the injured party from traffic accidents cannot claim non-material damages in addition to the compensation.

کلیدواژه‌ها [English]

• Blood Money
• Compulsory Insurance
• Damages
• Driving Accidents